Tự kỷ & Tăng động giảm chú ý

thehill137

Trước tiên, theo quan điểm của riêng tôi, có thể một phần là do gen và do các yếu tố di truyền, nhưng nếu các bạn là ba mẹ của VIP, khi thực hiện những xét nghiệm vậy là để biết và hiểu thông tin nhưng cũng sẽ không tránh được những phút giây suy nghĩ về viêc do ai, tại ai, điều đó ảnh hưởng rất lớn tới không khí gia đình và nhiều khi sẽ ảnh hưởng đến quá trình phát triển của bé.

Tản mạn thế thôi chứ cũng lâu rồi không viết tiếp vì bận quá, nay tôi đi qua việc ku con mình vừa tự kỷ vừa Tăng động (ASD & ADHD). Trước tiên thì mình cũng có tìm hiểu qua về các thông tin, các chỉ số, nhưng nó chỉ là việc tổng quát của các nhà nghiên cứu hoặc khảo sát, còn lại thì đối với con của mình, mình tự mình hiểu thôi 🙂anh chị em nếu muốn tham khảo thì đọc thêm (link phía cuối)

1. Gánh Nặng Vô Hình: Buông Bỏ Câu Hỏi "Tại Ai?"

Khi cầm trên tay những kết quả xét nghiệm di truyền hay đánh giá thần kinh, bất kỳ cha mẹ nào cũng không thể tránh khỏi những phút giây tự vấn: "Do ai? Tại ai?" Liệu có phải vì gen di truyền, vì sự bất cẩn của mình?

Đây là một gánh nặng tâm lý vô hình nhưng lại vô cùng nặng nề. Nó không chỉ làm không khí gia đình trở nên căng thẳng, mà quan trọng hơn, nó đánh cắp năng lượng mà lẽ ra chúng ta cần dùng để yêu thương và can thiệp cho con. Và với gia đình nhỏ của tôi, chúng tôi lựa chọn không thực hiện việc xét nghiệm!

Bài Học Đầu Tiên: Hãy dũng cảm buông bỏ sự tự trách. Mục đích của xét nghiệm là để hiểu rõ con hơn, chứ không phải để tìm kiếm một "thủ phạm" nào. Khi chúng ta ngừng đặt câu hỏi "Tại sao chuyện này xảy ra?", chúng ta sẽ có sức lực để tập trung vào câu hỏi quan trọng hơn: "Chúng ta sẽ làm gì tốt nhất cho con từ bây giờ?"

2. Sự Thật và Cam Kết Trọn Đời: Không Phải "Chữa Khỏi" Mà Là "Đồng Hành"

Trong xã hội, vẫn còn nhiều hiểu lầm khi gộp chung tăng động, chậm nói, hay thiểu năng thành khái niệm chung là Tự kỷ. Và từ đó dẫn đến hy vọng sai lầm rằng: có thể dùng thuốc để "chữa khỏi" hoàn toàn.

Chúng tôi phải chấp nhận một sự thật: Tự kỷ là một rối loạn phát triển thần kinh bẩm sinh và kéo dài suốt đời. Đây không phải là một "bệnh cảm cúm" có thể dùng thuốc để dứt điểm, mà là một cách vận hành khác biệt của bộ não.

Bài Học Thứ Hai: Mục tiêu của chúng ta là quản lý các triệu chứng, tối đa hóa khả năng thích nghi và giúp con phát triển tối đa tiềm năng, chứ không phải là chữa khỏi hoàn toàn. Sự chấp nhận này giúp cha mẹ thoát khỏi vòng xoáy tìm kiếm "thần dược" vô vọng và tập trung vào can thiệp chuyên sâu, khoa học và nhất quán. Nó là lời cam kết cho một hành trình đồng hành trọn đời.

3. Sự Hy Sinh Của Những Người Chiến Binh Không Mệt Mỏi

Nhìn lại những năm tháng đầu tiên, từ lúc nghi ngờ khi con chỉ mới 8 tháng tuổi cho đến khi các biểu hiện tăng động rõ ràng hơn lúc con 4 tuổi (nhón chân, nhảy nhót, vỗ tay vô tội vạ), đó là quãng thời gian chúng tôi lao vào cuộc chiến với sự lo lắng.

Những buổi tập vận động tinh và điều hướng 1:1 kéo dài 45-60 phút, cùng quãng đường di chuyển tốn đến 3 giờ mỗi lần, cứ hai ngày một lần... Cuộc sống, công việc đảo lộn, nhưng chúng tôi luôn tự nhủ rằng đó là "điều đáng để làm". Chúng tôi không cảm thấy hối tiếc vì sự xáo trộn đó, bởi sự tiến bộ của con là phần thưởng vô giá.

Bài Học Thứ Ba: Can thiệp sớm và tích cực là chìa khóa vàng. Dù mệt mỏi, dù phải hy sinh công việc hay thời gian cá nhân, sự nhất quán và cam kết về thời gian can thiệp sẽ mang lại những cải thiện đáng kể cho con. Hãy nhớ rằng, việc bố mẹ tự chăm sóc sức khỏe tinh thần và thể chất cũng quan trọng không kém, vì chúng ta là trụ cột năng lượng của con.

4. Dùng Tình Yêu Làm Chiến Lược Can Thiệp Thông Minh

Sau này, khi con lớn hơn, các biểu hiện ADHD (phân tâm, quên các yêu cầu theo thứ tự, bốc đồng) trở nên rõ ràng. Chúng tôi không cố gắng ngăn cấm, mà học cách hòa mình vào thế giới của con:

  • Chấp nhận và Tạo Kỷ Niệm: Thay vì la mắng khi con chạy nhảy không ngừng nghỉ, chúng tôi chơi cùng con. Khi trời đổ mưa, chúng tôi vẫn để con chơi dưới mưa, tạo ra những "ký ức đẹp" ngoài khuôn khổ xã hội. Chúng tôi hiểu rằng, sự chấp nhận vô điều kiện sẽ mang lại niềm vui và cảm giác an toàn cho con.
  • Sự Kiên Trì Trong Bối Cảnh: Việc đưa con đi chơi cuối tuần, buổi tối hàng ngày không hề giảm tần suất, dù mưa hay mệt. Sự đều đặn và nhất quán là chất xúc tác quan trọng nhất cho sự phát triển của trẻ ASD/ADHD.

Bài Học Thứ Tư: Chiến lược can thiệp cần sự linh hoạt và trí tuệ. Hãy trở thành "người dự đoán" nhu cầu của con. Khi con giảm bớt tăng động nhưng dễ cáu gắt sau khi tắt YouTube và đòi hỏi một loạt hành động không chủ vị ("uống nước," "đi xe lửa"), chúng tôi đã học cách chuẩn bị sẵn (nước, đồ chơi xe lửa) và dạy con về ngôn ngữ (lặp lại và thêm chủ ngữ - vị ngữ). Kỹ thuật chuyển hướng bằng sự chuẩn bị này giúp con tập trung hơn và giảm thiểu các cơn khủng hoảng. Đồng thời, lưu ý về chế độ ăn uống (giảm đồ ngọt, sữa, thức ăn dị ứng) cũng là một yếu tố không thể bỏ qua.

5. Ngọn Lửa Lạc Quan Của Cha Mẹ

Sau 8 năm, con đã có những tiến bộ rõ rệt, nhưng chúng tôi xác định đây vẫn là một cuộc chạy marathon, không phải một cuộc đua nước rút.

Gửi đến tất cả bạn đọc, đặc biệt là các bậc cha mẹ VIP: Đừng bao giờ đánh mất tinh thần lạc quan. Đó là thứ chúng ta cần mang theo và truyền lửa cho con để chúng có thêm sức mạnh đương đầu với cuộc sống sau này.

Và gửi đến xã hội: Mỗi em bé tự kỷ, tăng động đều là một cá thể độc đáo và khác biệt. Sự thấu hiểu, không phán xét, và sự tạo điều kiện để các con được sống, được học hỏi, được vui chơi trong một môi trường hòa nhập, là trách nhiệm chung của tất cả chúng ta. Hãy cùng nhau làm tốt hơn, để những đứa trẻ đặc biệt này có thể sống một cuộc đời trọn vẹn nhất.

Các thông tin tài liệu - đường dẫn:

Tăng động giảm chú ý (ADHD) cùng với Tự kỷ (ASD)

Về tần suất và tỷ lệ của ASD và ADHD trong dân số

Về sự đồng mắc (comorbidity) giữa ASD và ADHD